Op koers naar circulaire pleziervaart
De pleziervaart bereikt de laatste jaren een steeds groter publiek. Er zijn dan ook steeds meer vaartuigen in omloop. Die bereiken echter stillaan het einde van hun levensduur. Recyclage blijkt complex. Bovendien worden sommige vaartuigen verwaarloosd of achtergelaten. Daarom kwamen op 18 maart experten samen om te bespreken hoe een circulaire economie in de pleziervaartsector bereikt kan worden.
Belgisch federaal Minister van Mobiliteit: “Van uitdagingen kansen maken is ook de ambitie die we onszelf moeten stellen voor het einde van de levensduur van pleziervaartuigen. We staan op een keerpunt: zo'n vijftig jaar nadat composietrompen populair werden, bereiken duizenden boten het einde van hun leven, zonder een echt verwerkingsproces dat die naam waardig is. Wegkijken van verlaten wrakken is geen optie. Voor ieders veiligheid en voor de toekomst van onze waterwegen moeten we dringend voor de toekomst de voorwaarden definiëren voor echt duurzaam varen. We werken hieraan op nationaal niveau en het Belgische voorzitterschap van de Raad biedt ons een geweldige kans om deze kwestie op de Europese agenda te zetten en beste praktijken uit te wisselen tussen lidstaten, voor de veiligheid van iedereen en voor de toekomst van onze waterwegen.”
Het aantal vaartuigen is de laatste jaren gestaag gestegen. Vandaag zijn er in heel Europa ongeveer 6 miljoen. Sinds de jaren ’70 worden de meerderheid van die vaartuigen niet meer uit metaal of hout gemaakt, maar uit composiet. Die composieten vaartuigen gaan 30 à 50 jaar mee, waardoor vandaag een groot aantal het einde van hun levensduur bereikt heeft. Elk jaar zijn er in Europa ongeveer 80.000 vaartuigen klaar voor de sloop.
Complexe recyclage zorgt voor problemen
De recyclage van composiet is echter niet zo evident. Dat zorgt ervoor dat vaartuigen achtergelaten worden op kades of langs rivieren en kanalen. Dat is niet alleen geen fraai zicht, maar is ook schadelijk voor het milieu én het kan gevaarlijke situaties opleveren.
De eerste stappen naar recyclage
In verschillende landen worden er daarom al initiatieven genomen om dat probleem aan te pakken. Eén van de hindernissen voor recyclage is de kostprijs. Daarom werkte Frankrijk een financieel plan uit om recyclage financieel toegankelijker te maken. Ook is de recyclage technisch niet eenvoudig. Daarin zette Finland al verschillende stappen. Ten slotte zijn er ook nog juridische vragen. Wat bijvoorbeeld met vaartuigen waarvan de eigenaar onbekend is? België zocht het uit in haar juridische studie.
Samen voor een circulaire economie
Al die best practices werden voorgesteld tijdens de meeting op 18 maart. De aanwezigen waren zeer divers: beleidsmakers, de composietsector, pleziervaartfederaties, maar ook afvalverwerkers, waterwegbeheerders en zelfs de windmolensector. Die laatste moeten namelijk dezelfde materialen recycleren. Naast het delen van best practices, werd er ook besproken welke stappen er nog nodig zijn om tot een circulaire economie te komen, zowel op juridisch, beleidsmatig als technisch vlak.
Het werd duidelijk dat er nog heel wat werk is, zowel op nationaal, regionaal als Europees niveau, maar de aanwezige stakeholders zijn gemotiveerd om het probleem aan te pakken. Ze hopen met dit event ook een signaal te geven hoe belangrijk dit thema is zodat het ook na de aankomende verkiezingen nog op de politieke agenda zal staan.