IMO-landen bereiken akkoord over internationale klimaatdoelstellingen voor de scheepvaart

België trekt resoluut de kaart van groene scheepvaart en staat dan ook internationaal bekend als een voortrekker op dit gebied. Ons land pleit actief voor een ambitieus beleid op internationaal niveau. Bovendien geeft de Belgische scheepvaartsector zelf het goede voorbeeld en toont met verschillende initiatieven aan dat internationale samenwerking mogelijk en noodzakelijk is. Deze aanpak loont: mede dankzij het harde werk van Belgische beleidsmakers van het DG Scheepvaart van de FOD Mobiliteit en Vervoer, werd in Londen tijdens de tachtigste bijeenkomst van het Marine Environment Protection Committee (MEPC80) een herziene en ambitieuzere strategie voor het beperken van broeikasgasemissies aangenomen. Deze strategie bevat de nieuwe internationale klimaatdoelstellingen voor de scheepvaart.

Van een gedragen Europees standpunt…

Van 3 tot 7 juli kwamen alle lidstaten van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) bijeen in Londen voor de belangrijkste klimaatonderhandelingen van dit jaar tijdens MEPC80. Aan deze belangrijke onderhandelingen ging al veel voorbereiding vooraf. Al tijdens MEPC77, dat plaatsvond eind 2021, kwamen de lidstaten overeen om de vorige strategie te herzien.

In een eerste fase moest een gezamenlijk Europees standpunt worden bepaald. België en Nederland namen hierin samen het voortouw. Het resultaat was een reeks voorstellen die door de Belgische maritieme sector gesteund worden. Naast een volledige uitfasering van broeikasgasemissies van internationale scheepvaart tegen 2050, in lijn met de doelstellingen van de EU Green Deal, baseerde de EU zich op wetenschappelijk studies om tussentijdse emissiereducties voor te stellen. Om de transitie naar alternatieve brandstoffen in gang te zetten, stelde de EU eveneens een doelstelling voor een opname van10% van deze brandstoffen voor tegen 2030.

… naar een ambitieuzere broeikasgasstrategie

Vandaag werd een nieuwe ambitieuzere strategie goedgekeurd, na dagenlang – vaak tot heel laat - onderhandelen. De onderhandelingen, waar de medewerkers van het DG Scheepvaart aan deelnamen, verliepen op een constructieve manier en leidden tot een compromis waarin alle IMO lidstaten zich kunnen vinden.

Concreet werd er een doelstelling vastgesteld om naar netto-nul broeikasgasemissies van schepen tegen of rond 2050 te gaan. Dit is een belangrijke verhoging van het ambitieniveau ten opzichte van de bestaande strategie, die erop gericht was de emissies van schepen met slechts 50 % te verminderen tegen 2050. Er werd ook een akkoord bereikt over indicatieve controlepunten in de weg daar naartoe. Zo moeten broeikasgasemissies van schepen met ten minste 20 % strevend naar 30 % verminderen in 2030, en met ten minste 70 % strevend naar 80% verminderen in 2040. Bijkomend werd er ook een doelstelling voor opname van emissievrije en -arme brandstoffen van 5%, strevend naar 10% tegen 2030 voorzien.

Al deze doelstellingen houden rekening met de emissies die worden uitgestoten in zowel de productie- als verbruiksfase van de brandstoffen. Op deze manier wordt ervoor gezorgd dat de emissies zich niet verplaatsen van schip- naar landzijde, maar dat scheepseigenaren voor de meest duurzame brandstoffen zullen kiezen.

Verder werden ook de mogelijke technische en economische maatregelen besproken die ervoor moeten zorgen dat de doelstellingen gehaald worden. De besprekingen hierrond moeten uiterlijk in 2025 goedgekeurd worden, zodat ze in 2027 in voege kunnen treden.

België: voorbeeld voor internationale samenwerking

België toont niet alleen leiderschap tijdens de internationale beleidsvorming, maar geeft ook zelf het goede voorbeeld. Vorig jaar al organiseerde de Belgische delegatie op MEPC79 een evenement om een Belgisch-Namibisch project, de bouw van een waterstofcentrale, voor te stellen. Tijdens MEPC80 organiseerde ook de Port of Antwerp-Bruges samen met Chili een evenement. Chili produceert groene waterstof en zal die exporteren naar de Port of Antwerp-Bruges, die zichzelf profileert als dé groene waterstofhub in Europa. Deze partnerships tonen aan dat samenwerking tussen Noord en Zuid, Oost en West mogelijk én noodzakelijk is om de transitie naar alternatieve brandstoffen te realiseren en zo de klimaatdoelstellingen te halen.

Vincent Van Quickenborne, minister van Noordzee: ” Ons land verdedigt op internationaal vlak een ambitieus CO₂-reductieplan voor de scheepvaart. De oplossingen om de uitstoot te verminderen, moeten we niet ver zoeken. Integendeel. Die vinden we hier vlakbij, waar onze Belgische industrie in grote mate bij betrokken is. De goedkeuring van nieuwe internationale klimaatdoelstellingen voor de scheepvaart is een belangrijke mijlpaal in de richting van een groenere toekomst voor de scheepvaartsector.”