Veelgestelde vragen

Deze onbemande vliegende objecten behoren tot ons dagelijks leven en worden met tal van termen aangeduid: drone, RPAS, UAS...

De term “drone” verwijst naar een onbemand luchtvaartuig dat in een militaire context wordt gebruikt; deze term is momenteel in zwang zowel in de kringen van de vrijetijds- als de beroepsgebruikers. Het gaat echter vooral om een veelgebruikte maar niet officiële benaming.

Een RPA (van het Engelse Remotely Piloted Aircraft) is een op afstand bestuurd onbemand luchtvaartuig met een maximale startmassa van niet meer dan 150 kg, bestuurd vanaf een controlestation. De benaming RPAS (wat staat voor Remotely Piloted Aircraft System) duidt een op afstand bestuurd luchtvaartuig aan, uitgerust met de bijhorende besturingsapparatuur en de nodige bestuurs- en controleverbindingen.

We verkiezen om voortaan de term UAS (van het Engelse Unmanned Aerial System) te gebruiken. Deze term, die internationaal is erkend en in de Europese verordening wordt gebruikt, duidt het volledige vluchtuitvoeringssysteem aan: het luchtvaartuig, het controlestation en de draadloze dataverbinding.

Een UAS kan zowel particulier als beroepsmatig worden ingezet om foto- en videoreportages te maken, een dak te inspecteren, toezicht te houden op een brandzone en voor elk ander gebruik met een maatschappelijk belang.

Om een ongecontroleerde wildgroei van UAS te vermijden en de veiligheid en de privacy van de burger te waarborgen, heeft het DGLV de opdracht toe te zien op de naleving van de in de Europese verordening inzake UAS opgelegde regels.

Voor de instandhouding van een hoog veiligheidsniveau bij het gebruik van deze onbemande luchtvaartuigen is een opleiding vereist voor alle piloten, en moeten de UAS-exploitanten zich houden aan strikte regels en procedures, naargelang van het betrokken risico en de doelstellingen van hun vluchtuitvoeringen.

Om redenen van veiligheid, beveiliging, privacy of milieubescherming werden op initiatief van het DGLV geografische UAS-zones gecreëerd. De toegang van UAS tot deze zones is onderworpen aan aanvullende voorwaarden of is zelfs verboden. Zij hebben tot doel de veiligheid in de omgeving van Belgische luchthavens en andere luchtvaartterreinen te garanderen, maar ook om bepaalde gevoelige sites zoals gevangenissen, nucleaire sites, koninklijke domeinen, enz. tegen mogelijke indringing met UAS te beschermen. Er zijn ook geografische UAS-zones gecreëerd in overleg met skeyes (de luchtruimbeheerder) en Defensie om een gecoördineerde toegang tot zowel civiele als militaire gecontroleerde luchtruimzones (CTR) mogelijk te maken.

Tot 31 december 2020 paste elke lidstaat van de Europese Unie zijn eigen nationale regelgeving toe. Voor vluchtuitvoeringen in het buitenland moest een exploitant zich dan ook aan de plaatselijke voorschriften houden, wat vluchtuitvoeringen in het buitenland bemoeilijkte.

Om de ontwikkeling van de UAS-sector in Europa aan te moedigen, heeft de Europese Commissie twee verordeningen opgesteld om de praktijken te harmoniseren en zo vluchtuitvoeringen in de EU te vergemakkelijken.

Vanaf 31 december 2020 wordt de Europese regelgeving inzake UAS rechtstreeks van toepassing in alle lidstaten van de Europese Unie, alsook in IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Verenigd Koninkrijk en Zwitserland.

Een UAS-exploitant of een piloot op afstand die aan de voorwaarden van de Europese verordening voldoet, kan vandaag dus onder bepaalde voorwaarden, in zijn land van herkomst, maar ook in alle andere lidstaten vluchten uitvoeren dankzij de certificaten (registratie, piloot, exploitant) die in zijn land van herkomst zijn verkregen.

Het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA) heeft een document gepubliceerd met de titel “Easy access rules” voor UAS. In dit document staan alle regels en procedures die door Verordening 2019/947 worden opgelegd, alsook AMC/GM voor vluchtuitvoeringen met UAS en Verordening 2019/945 voor de technische vereisten van UAS.

Hoewel de regels dus bijna uitsluitend Europees zijn, kan een beperkt aantal onderwerpen op Belgisch niveau worden geregeld. Dat betreft onze praktische uitvoering van Verordening 2019/947, maar ook een aantal keuzes die wij moeten maken. Dit is het doel van het koninklijk besluit van 8 november 2020.

Het ministerieel besluit van 21 december 2020 stelt de vaste geografische UAS-zones vast, d.w.z. de permanente zones waarvoor de toegang aan voorwaarden is gebonden.

In het ministerieel besluit van 29 december 2020 tot slot wordt een Belgisch standaardscenario vastgelegd op grond waarvan UAS-exploitanten in het raam van de categorie “Specific” tot 2 december 2021 vluchtuitvoeringsverklaringen kunnen afleggen.

De Europese verordening gaat uit van een risicogebaseerde aanpak en maakt als dusdanig geen onderscheid tussen recreatieve en commerciële activiteiten. Ze houdt rekening met de vluchtuitvoering. Verordening (EU) 2019/947 dekt de meeste types vluchtuitvoeringen en de risiconiveaus ervan. Ze voorziet in drie categorieën vluchtuitvoeringen: “Open”, “Specific” en “Certified”.

De verordening is van toepassing op UAS, ongeacht het gebruik ervan, die:

1. op de markt zijn gebracht met een etiket met de vermelding van de klasse (overeenkomstig Verordening (EU) 2019/945), gaande van 0 tot 6 (UAS Cx) of niet;
2. door particulieren zijn gebouwd;
3. speelgoeddrones zijn in de zin van de speelgoedrichtlijn;
4. modelluchtvaartuigen zijn.

Indien deze UAS echter binnenshuis worden gebruikt, is de Europese verordening niet van toepassing.

U moet uw vlucht niet melden, behalve wanneer de vlucht plaatsvindt in een geografische UAS-zone die dit vereist. U kan deze geografische zones en de toegangsvoorwaarden voor deze zones nagaan via Droneguide. Om te mogen vliegen in gecontroleerd luchtruim, moet u voorafgaand een aanvraag indienen via DSA-planner.

Een niet-betrokken persoon is een persoon die niet deelneemt aan de UAS-vluchtuitvoering of die niet op de hoogte is van de instructies en veiligheidsvoorschriften van de UAS-exploitant.

Voorbeelden van niet-betrokken personen:

• toeschouwers die bijeenkomen voor sportevenementen, concerten of andere massa-events;
• personen die aanwezig zijn op een strand, in een park of op straat.

Een niet-betrokken persoon is niet enkel een persoon die rechtstreeks aan een UAS wordt blootgesteld, maar kan ook een persoon in een bus, auto, enz. zijn die indirect wordt blootgesteld. Als een UAS bijvoorbeeld over een auto vliegt, moet de bestuurder ervan worden beschouwd als een “niet-betrokken persoon” omdat het UAS dat  in de buurt van een auto vliegt, de bestuurder ervan kan afleiden en een ongeval kan veroorzaken.

Een bijeenkomst van mensen wordt niet gedefinieerd door een specifiek aantal mensen, maar houdt verband met de mogelijkheid voor een individu om zich te verplaatsen om te voorkomen dat hij bij een ongeval door het UAS wordt geraakt. Indien een groep mensen zo dicht op elkaar staat dat de mogelijkheid om vrij te vluchten of weg te lopen van het UAS beperkt is, dan wordt deze groep beschouwd als een bijeenkomst van mensen. Het is de verantwoordelijkheid van de piloot om te bepalen of de personen zo dicht op elkaar staan dat zij zich niet in veiligheid kunnen brengen bij verlies van controle over het UAS.

Kunnen worden beschouwd als bijeenkomsten van mensen:

• sport-, culturele, religieuze of politieke evenementen;
• stranden of parken op een zonnige dag;
• de winkelstraten tijdens de openingsuren van de winkels.

Een drone met Cx-label is een UAS dat voldoet aan de technische eisen die zijn vastgelegd in Verordening (EU) 2019/945. Dit toestel is makkelijk herkenbaar omdat het logo dat overeenstemt met de klasse waartoe het behoort, op het UAS en op de verpakking ervan is vermeld. Bijvoorbeeld, voor de klasse C0:

Er bestaan 7 klassen, van C0 tot C6.

De Cx-klasse-identificatie wordt bepaald door de technische specificaties van het UAS. Deze technische eisen garanderen dat deze drones met Cx-label zo veilig mogelijk zullen worden gebruikt.

Helaas is het niet mogelijk een Cx-classificatie voor een bestaand UAS te verkrijgen als de fabrikant niet de nodige stappen heeft ondernomen.

Hoewel het mogelijk is om een UAS te markeren met de vermelding van de Cx-klasse, zijn er nog geen technische normen beschikbaar aan de hand waarvan fabrikanten gemakkelijk kunnen aantonen dat hun product voldoet aan de technische voorschriften die zijn vastgelegd in Verordening (EU) 2019/945. Daarom zijn er nog geen UAS Cx op de markt. In afwachting van hun mogelijke komst op de markt in 2021, is het mogelijk om tot 2023 UAS zonder Cx-markering in de categorie Open te gebruiken, op voorwaarde dat aan beperkte vluchtuitvoeringsvoorwaarden wordt voldaan. Als u een UAS zonder Cx-markering hebt gekocht, mag u deze alleen blijven gebruiken in subcategorie A1 als het toestel minder dan 250 g weegt, of in subcategorie A3 als het tussen 250 g en 25 kg weegt. U kunt het ook gebruiken in de categorie Specific en dit zonder tijdslimiet.

Er zijn geen transpondervoorschriften voorzien voor met UAS met Cx-markering. Het gebruik van een transponder kan echter verplicht worden gesteld indien het risiconiveau van de geplande vluchtuitvoeringen dit vereist.

Het UAS-register werd op 31/12/2020 geschrapt. De registraties kunnen alleen worden gebruikt als ze zijn opgenomen in de nog geldige toelatingen/vergunningen 1a, want volgens de verordening moeten UAS niet meer worden geregistreerd, behalve wanneer ze door het EASA zijn gecertificeerd.

Gecertificeerde UAS zullen aan bepaalde technische vereisten moeten voldoen, naar het voorbeeld van de regels die van toepassing zijn op commerciële vliegtuigen.

De onder de oude Belgische regelgeving geregistreerde UAS voldoen niet aan deze vereisten en kunnen dus niet worden geregistreerd.

Een UAS Cx wordt gemarkeerd met een etiket met de vermelding van de klasse, dat vergelijkbaar is met het etiket dat voor de klasse C2 wordt gebruikt:

Het etiket wordt zichtbaar, leesbaar en onuitwisbaar op het UAS en zijn verpakking aangebracht en is ten minste 5 mm hoog.

U moet zich ervan vergewissen dat het UAS een Cx-markering draagt en dat de vluchtuitvoeringen die u met uw UAS wilt verrichten, met dit UAS Cx zijn toegestaan.

Zo zijn vluchtuitvoeringen in de nabijheid van mensen in subcategorie A2 alleen mogelijk met een UAS die met C2 is gemarkeerd.

Het is niet voorzien om een register van de UAS in de categorieën Open of Specific op te stellen, maar de exploitant moet in zijn scenarioverklaring, zijn toelatingsaanvraag of aanvraag voor een LUC aangeven welke UAS hij plant te gebruiken wanneer hij in de categorie Specific vliegt.

In de subcategorie Open A3 is het toegestaan om testvluchten met een particulier gebouwd UAS uit te voeren. Binnen de grenzen van deze subcategorie kunnen tests worden uitgevoerd.

Afgezien van dit geval zullen testvluchten zoals elke andere aanvraag voor een exploitatievergunning, in de categorie Specific worden behandeld.

De voorbijganger wordt beschouwd als een niet-betrokken persoon, dat wil zeggen dat hij niet deelneemt aan de UAS-vluchtuitvoering en dat hij niet op de hoogte is van de instructies en veiligheidsvoorschriften van de UAS-exploitant. Daarom moet u ervoor zorgen dat u de exploitatievoorwaarden naleeft die gelden voor de categorie of subcategorie waarin u uw vluchtuitvoeringen uitvoert.

Vóór of na de vlucht kunt u natuurlijk met deze voorbijganger praten om hem te wijzen op de mogelijke risico’s van uw vluchtuitvoeringen.

Om te voorkomen dat u tijdens de vluchtuitvoering wordt afgeleid door de komst of aanwezigheid van voorbijgangers, is het raadzaam uw vliegperimeter af te bakenen met verkeerkegels om uw vlieggebied onder controle te houden. U kunt ook een fluorescerend vest dragen en niet-betrokken personen laten weten dat er een vluchtuitvoering aan de gang is.

Er zijn geen logboekvereisten meer voor de categorie Open, maar het is nog steeds raadzaam er een bij te houden om uw UAS-vlieguren te registreren. Deze gegevens zullen zeer nuttig blijken voor het onderhoud van uw UAS.

Voor de categorie Specific moet de exploitant echter een register hebben en bijhouden met informatie over UAS-vluchtuitvoeringen. De gemakkelijkste manier om dit te doen is om zich een logboek aan te schaffen, op papier of in elektronisch formaat.

Verordening 2019/947 voorziet in geen enkele beperking op basis van het aantal propellers. Het toestel dat u gaat gebruiken, moet ofwel voldoen aan de technische eisen die zijn vastgelegd voor de categorie Open, met name de drones met Cx-label, ofwel voldoen aan de technische eisen die door de operationele risicobeoordeling zijn opgelegd.

Deze zijn geldig tot de datum die op de afwijking wordt vermeld. Desalniettemin moet u ook in het gebied van de vluchtuitvoering de geografische UAS-zones respecteren. In geval van twijfel of strijdigheid tussen de afwijking (voormalige nationale regelgeving) en de voorwaarden van de geografische UAS-zone, past u de meest beperkende voorwaarden toe of contacteert u de verantwoordelijke van de zone en/of het DGLV.

In het raam van de Europese verordening bestaat er geen verschil tussen een UAS-piloot en een modelvlieger. Voor beiden gelden dezelfde verplichtingen wanneer zij hun vluchtuitvoeringen in het raam van de categorie Open of de categorie Specific verrichten.

Als de modelvlieger daarentegen vliegt binnen een modelluchtvaartclub of -vereniging (als lid van deze club of vereniging en in het kader van de activiteiten ervan), dan is de Europese regelgeving nog niet van toepassing, met uitzondering van de verplichting om zich te registreren als UAS-exploitant. Vanaf 2023 kunnen er speciale regels gaan gelden voor modelluchtvaartactiviteiten binnen clubs en verenigingen, op basis van een door het DGLV afgegeven speciale vergunning. In België zijn deze regels nog niet vastgelegd.

In deze tabel vindt u de kosten van de verschillende diensten.

Met de nieuwe Europese regelgeving verandert het wettelijk kader radicaal.

In de nieuwe wetgeving worden drie categorieën onderscheiden naargelang het risico. Hoe risicovoller de vluchtuitvoeringen, hoe groter de betrokkenheid van het DGLV bij de goedkeuring van de vluchtuitvoeringen. Het is dan ook essentieel om te weten in welke categorie u vluchten zal verrichten om te weten waarvoor u zich tot het DGLV moet richten.

Deze nieuwe wetgeving belangt ook de piloten van recreatief gebruikte UAS aan. Ze is van toepassing op alle categorieën van UAS, ook op speelgoed (behalve de in vraag 3bis vermelde uitzonderingen).

U moet de BEL-EU-conversietraining volgen en slagen voor het online examen. Als piloot klasse 1A onder het KB van 2016, krijgt u het vaardigheidsbewijs/vaardigheidscertificaat Open A2.

U kunt tot eind 2021 blijven vliegen onder de voorwaarden van klasse 1A, waarbij u erop moet letten dat u de Europese verordening niet schendt. Dit geeft u niet het recht om in een geografische zone te vliegen als u niet over de oude afwijking beschikt.

U moet de BEL-EU-conversietraining volgen en slagen voor het online examen. Als piloot klasse 2 onder het KB van 2016, krijgt u het vaardigheidsbewijs/vaardigheidscertificaat Open A1/A3.

U kunt tot eind 2021 blijven vliegen onder de voorwaarden van klasse 2, waarbij u erop moet letten dat u de Europese verordening niet schendt.

Het DGLV zal de opleidingen en de theorie-examens voor de afgifte van vaardigheidscertificaten in de categorie Open verzorgen.

In de categorie Specific worden de vergunningen altijd door het DGLV afgegeven. De exploitant die aan de standaardscenario’s voldoet, kan zijn vluchtuitvoeringen ook eenvoudigweg bij het DGLV aangeven. Het DGLV zal ook zorgen voor de erkenning van de entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de theoretische en praktische opleiding.

Neen, een medisch certificaat dat staaft dat u geschikt bent om te vliegen, is niet vereist. De piloot moet echter in goede gezondheid verkeren en mag niet onder invloed van drugs of alcohol zijn om te mogen vliegen.

In de categorie Open mogen UAS-vluchtuitvoeringen met een laag risico worden verricht.

In deze categorie mogen alleen vluchten binnen zicht worden uitgevoerd, en dit op een maximale hoogte van 120 m AGL en met UAS met een maximale startmassa van minder dan 25 kg.

Deze categorie is onderverdeeld in 3 subcategorieën, elk met specifieke exploitatievoorwaarden.

• A1: over mensen vliegen (maar niet over een bijeenkomst van mensen (menigte))
• A2: in de buurt van mensen vliegen, steeds op >30 m (of 5 m in “lagesnelheidsmodus”)
• A3: ver weg van bevolkte gebieden (>150 m)

De aangifte van vluchtuitvoeringen zal op dezelfde manier verlopen als in België, aangepast aan de specifieke omstandigheden van het lokale luchtruim en aan de vereisten die binnen de nationale prerogatieven blijven (zoals bijvoorbeeld beveiligingskwesties).

Een exploitant die in België is geregistreerd en er een vliegvergunning heeft ontvangen, kan in een andere lidstaat een soortgelijke aanvraag indienen. Deze lidstaat zal op zijn beurt oordelen of de lokale omstandigheden de afgifte van een vergunning mogelijk maken.

De registratie van de exploitanten zal slechts eenmalig moeten worden uitgevoerd, aangezien de databanken tussen de lidstaten zullen worden gedeeld.

In de categorie Open zijn nachtvluchten toegelaten als deze vluchtuitvoeringen aan alle voorwaarden van deze categorie voldoen.

Meer bepaald is het verplicht dat de vluchtuitvoeringen binnen zicht (VLOS) worden verricht:

• u moet uw UAS dus altijd duidelijk kunnen zien, zelfs ‘s nachts;
• het UAS moet ook met een licht worden uitgerust om de zichtbaarheid van het UAS in de lucht te garanderen (vanaf 1 juli 2022 zal een groen knipperlicht verplicht zijn);
• de vliegomgeving moet zodanig zijn dat het zicht tijdens de gehele vluchtuitvoering behouden blijft.

Als u één van de verplichtingen in de categorie Open niet kan nakomen, dan valt uw vluchtuitvoering onder de categorie Specific.

De categorie Specific is een categorie voor vluchtuitvoeringen met een verhoogd risico. Deze categorie laat toe om te vliegen:

• buiten zicht;
• op plaatsen die een groter risico vormen voor derden (in bevolkte gebieden, in de nabijheid van een luchtvaartterrein...)

Om in deze categorie te vliegen is een vergunning van het DGLV nodig, maar de Europese regelgeving voorziet ook in de mogelijkheid om onder een declaratieregeling (zonder vergunning) te vliegen in het kader van STS-standaardscenario’s (meer informatie hierover vindt u in de volgende vragen).

In de categorie Specific zijn UAS-vluchtuitvoeringen toegestaan op basis van een verklaring.

UAS-vluchtuitvoeringen op basis van een verklaring moeten voldoen aan een standaardscenario, dat wil zeggen een type UAS-vluchtuitvoering waarvoor een precieze lijst van risicobeperkende maatregelen is vastgelegd. De exploitanten verklaren dat zij deze risicobeperkende maatregelen strikt zullen toepassen wanneer zij vluchtuitvoeringen verrichten.

Verordening (EU) 2019/947 definieert twee Europese standaardscenario's:

• STS-01 — VLOS boven een gecontroleerde grondoppervlakte in een bevolkte omgeving;
• STS-02 — BVLOS met luchtruimwaarnemers boven een gecontroleerde grondoppervlakte in een dunbevolkte omgeving. De Europese standaardscenario’s zullen pas vanaf 2 december 2021 van toepassing zijn. Tot die tijd kan er dus geen verklaring op basis hiervan worden ingediend.

Vóór die datum kunt u UAS-vluchtuitvoeringen verrichten op basis van een verklaring die voldoet aan het Belgische standaardscenario. Deze verklaringen mogen enkel in het Belgische luchtruim worden gebruikt. Op basis van deze verklaring mag u in een andere lidstaat dus geen vluchtuitvoeringen verrichten.

Vanaf 2 december 2021, datum van inwerkingtreding van de Europese standaardscenario’s, zullen verklaringen op basis van het Belgische standaardscenario niet meer mogelijk zijn. Ze blijven echter geldig tot en met 1 december 2023 binnen de grenzen van het Belgische luchtruim.

De aangifte van vluchtuitvoeringen zal op dezelfde manier verlopen als in België, aangepast aan de specifieke omstandigheden van het lokale luchtruim en aan de vereisten die binnen de nationale prerogatieven blijven (zoals bijvoorbeeld beveiligingskwesties).

Een exploitant die in België is geregistreerd kan op basis van de exploitatievergunning die hij heeft ontvangen, in een andere lidstaat een aanvraag indienen die is aangepast aan de lokale situatie.

De plaatselijke burgerluchtvaartautoriteit (equivalent van het DGLV) zal bevestigen of de voorgestelde aanpassing van de vluchtuitvoeringsprocedures aan de plaatselijke omstandigheden al dan niet toelaat om vluchtuitvoeringen op basis van de vergunning te verrichten met waarborging van het door de Europese verordening vereiste veiligheidsniveau.

De registratie van de exploitanten zal slechts eenmalig moeten gebeuren, aangezien de databanken tussen de lidstaten zullen worden gedeeld.

Dan moet de exploitant (uzelf of uw werkgever) bij het DGLV een vergunning aanvragen en krijgen.

In de Europese regelgeving worden geen standaardopleidingsvereisten in de categorie Specific vastgelegd, buiten de standaardscenario's: alles hangt af van het risiconiveau van de vluchtuitvoering. De opleidingsvereisten zullen worden vastgelegd in de door het DGLV afgegeven vergunning.

Vergunningen zullen worden afgegeven op basis van een risicoanalyse die wordt uitgevoerd volgens een methode genaamd SORA (“Specific Operations Risk Assessment”, of “Operationele risicobeoordeling in de categorie Specific”), en die door het EASA is erkend als aanvaardbare wijze van naleving (zie AMC onder artikel 11).

Ja, testvluchten in de categorie Specific worden behandeld als elke andere aanvraag voor een exploitatievergunning.

Voor een beoordeling van het operationele risico volgens de SORA-methode vragen wij u om u te baseren op de door het EASA (uitsluitend in het Engels) gepubliceerde AMC's.

Zoals bepaald in en in het koninklijk besluit van 8 november 2020, moeten de opleiding en de beoordeling van de vaardigheden van piloten op afstand om met een UAS in de categorie Specific te vliegen, worden verzorgd door een opleidingsinstelling voor:

• een specifieke opleiding voor piloten op afstand, zoals gedefinieerd in de exploitatievergunning, rekening houdend met de beoordeling van het operationele risico;
• een theoretische opleiding in het kader van het nationale standaardscenario (BE-STS-01);
• een theoretische opleiding en opfriscursussen in het kader van Europese standaardscenario's.

De theoretische opleidingen worden verzorgd door de aangewezen entiteiten, terwijl de praktische opleiding in STS onder de verantwoordelijkheid van een erkende entiteit valt.

In het kader van een verklaring kan een gehomologeerde hexakopter tot 1 december 2023 worden gebruikt voor het verrichten van vluchtuitvoeringen in overeenstemming met de eisen van het Belgische standaardscenario (BE-STS-01) (als u uw vluchtuitvoeringen in overeenstemming met dit scenario hebt aangegeven uiterlijk op 1 december 2021). Het toestel kan echter niet langer worden gebruikt in het kader van de Europese standaardscenario’s, aangezien deze voorzien in het gebruik van een UAS Cx (C5 of C6).

In het kader van een vergunning zou dit mogelijk moeten zijn, maar uw operationele risicobeoordeling moet dit bevestigen met betrekking tot de daadwerkelijk geplande vluchtuitvoeringen.

Het exploitatiehandboek moet volgens dit model worden opgesteld. Om te kunnen vliegen volgens de voorwaarden van de Europese verordening, zal uw oude handboek dus moeten worden vervangen.

U valt onder de categorie Certified als

• u met 1 drone met een spanwijdte van meer dan 3 m over een bijeenkomst van mensen (menigte) wil vliegen,
• u personen vervoert of gevaarlijke goederen die in geval van een crash een hoog risico voor derden inhouden,

• uw vluchten een te hoog risico inhouden om in categorie Specific te worden uitgevoerd.

*De exploitatievoorwaarden voor de categorie Certified zijn nog niet vastgelegd en vluchten in deze categorie zullen vanaf 01/07/2020 (01/01/2021) niet kunnen plaatsvinden (de UAS-registratie heeft alleen betrekking op de categorie Certified).

• Massa van minder dan 20 kg: verzekering burgerlijke aansprakelijkheid

In artikel 14, §2, d), van verordening 2019/947 wordt bepaald dat de UAS-exploitant op het ogenblik van zijn aanvraag tot registratie een nummer van de verzekeringspolis voor UAS’s bezorgt, indien vereist uit hoofde van de Europese of Belgische wetgeving.

Overeenkomstig het ontwerp van koninklijk besluit tot uitvoering van verordening 2019/947, zoals vastgelegd in artikel 12 van het KB 2020, is in België iedere UAS-exploitant die uitsluitend vluchten in de categorie Open uitvoert, verplicht om een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid af te sluiten om alle lichamelijke en materiële schade aan derden te dekken.

• Massa van 20 kg of meer: specifieke verzekering

Als de maximale startmassa van het gebruikte UAS 20 kg of meer bedraagt, dan moet de UAS-exploitant een verzekering afsluiten overeenkomstig de bepalingen van verordening (EG) nr. 785/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende de verzekeringseisen voor luchtvervoerders en exploitanten van luchtvaartuigen.

Opgelet: sommige verzekeringsmaatschappijen beperken de voorwaarden voor de exploitatie van UAS (drones) in hun uitsluitingsclausules (gewicht, hoogte, enz.). Wij raden u daarom aan uw contract zorgvuldig te lezen of contact op te nemen met uw makelaar om er zeker van te zijn dat uw UAS (drones) activiteiten goed gedekt zijn volgens de nieuwe Europese wetgeving inzake UAS (EU 2019/947).

Voor UAS-exploitanten die vluchten in de categorie Specificuitvoeren, bepaalt het ontwerp van koninklijk besluit dat zij een verzekering moeten afsluiten overeenkomstig de bepalingen van verordening (EG) nr. 785/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende de verzekeringseisen voor luchtvervoerders en exploitanten van luchtvaartuigen.

Opgelet: sommige verzekeringsmaatschappijen beperken de voorwaarden voor de exploitatie van UAS (drones) in hun uitsluitingsclausules (gewicht, hoogte, enz.). Wij raden u daarom aan uw contract zorgvuldig te lezen of contact op te nemen met uw makelaar om er zeker van te zijn dat uw UAS (drones) activiteiten goed gedekt zijn volgens de nieuwe​Europese wetgeving inzake UAS (EU 2019/947).

Als exploitant moet u zich registreren bij de nationale luchtvaartautoriteit van het EU-land waar u verblijft.

U registreert zich eenmaal, ongeacht het aantal UAS dat u in de categorie Open of Specific in gebruik hebt.

U hoeft zich echter niet te registreren als uw UAS:

• minder dan 250 g weegt en is niet uitgerust met een camera of een andere sensor waarmee persoonsgegevens kunnen worden vastgelegd;
• met een camera of andere sensor is uitgerust, minder dan 250 weegt, en als speelgoed wordt beschouwd (wat betekent dat uit de documentatie blijkt dat het voldoet aan de speelgoedrichtlijn 2009/48/EG).

Neen, alleen de exploitanten zijn geregistreerd.

In principe niet, aangezien registratie in alle gevallen uitsluitend voor exploitanten verplicht is. Als uw vluchtuitvoeringen echter het gebruik van een gecertificeerd UAS vereisen (door het EASA conform de vastgestelde technische specificaties), dan moet u ook elk gecertificeerd UAS dat u gebruikt, registreren.

Zodra u als UAS-exploitant bent geregistreerd, ontvangt u een registratienummer dat u op al uw UAS moet aanbrengen en dat zichtbaar en leesbaar moet zijn wanneer het UAS aan de grond staat. Het kan rechtstreeks met de hand met een onuitwisbare stift of met een etiket, ook als QR-code, worden aangebracht. Hoe u ook te werk gaat, zorg er steeds voor dat uw registratienummer duidelijk zichtbaar en leesbaar is. 

Als het registratienummer te groot is om op het UAS te worden aangebracht, mag het op het batterijcompartiment worden geschreven, op voorwaarde dat het gemakkelijk toegankelijk is.

Piloten moeten een opleiding volgen en een theorie-examen afleggen naargelang van de subcategorie waarin zij willen gaan vliegen.

De inschrijving, de follow-up en de afgifte van het bewijs van voltooiing van de online opleiding (na het slagen voor het online examen) zijn gratis. U kunt zich via deze link inschrijven.

• Subcategorieën A1 en A3: De opleiding en het examen worden online gegeven/afgenomen. Als u slaagt voor het examen, krijgt u een bewijs van voltooiing van de online opleiding dat 5 jaar geldig is.
• Subcategorie A2: In deze subcategorie moet u niet alleen aantonen dat u de online opleiding A1/A3 met succes hebt voltooid, maar ook:
  • een praktische zelfopleiding hebben voltooid in vluchtuitvoeringsomstandigheden van subcategorie A3 (op een afstand van ten minste 150 m van bewoonde gebieden);
  • geslaagd zijn voor een aanvullend theorie-examen dat in de lokalen van het DGLV wordt afgenomen. Dit examen bestaat uit minimaal 30 meerkeuzevragen over de volgende onderwerpen: klik hier

Wanneer u uw profiel op het examenplatform aanmaakt, kunt u het bewijs van voltooiing van de A1/A3-opleiding uploaden.

Na het slagen voor het aanvullende examen Open A2 kunt u via het Droneportal uw Certificaat Open A2 downloaden door de upload van een ondertekende verklaring dat u de vereiste vaardigheden heeft verworven in de praktische zelfopleiding.

Neen, want de opleiding voor de categorie Open verschilt erg van die voor de PPL. Deze opleiding gaat immers over de risico’s in verband met de exploitatie van UAS. Er zal dus geen enkele vrijstelling worden toegekend.

De examenvragen zijn meerkeuzevragen die betrekking hebben op de leerstof vermeld in de online opleiding voor subcategorieën A1 en A3 en de leerstof vermeld in deze lijst voor de aanvullende theoretische opleiding voor subcategorie A2.

De opleiding en het theorie-examen voor de subcategorieën A1 en A3 worden online gehouden en zijn gratis.

De in het kader van subcategorie A2 vereiste praktische zelfopleiding kan worden gevolgd onder de vluchtuitvoeringsomstandigheden van subcategorie A3 (buiten elke bewoonde zone). Deze opleiding is dus gratis.

Het DGLV verstrekt geen enkele opleiding voor het aanvullende theorie-examen van subcategorie A2. Opleidingen kunnen worden aangeboden door particuliere instanties, los van het DGLV, en zij bepalen zelf hun prijszetting.

Het aanvullende theorie-examen voor subcategorie A2 vindt plaats in de lokalen van de FOD Mobiliteit en Vervoer (Vooruitgangstraat te Brussel). Het examen is ook gratis.

Geografische UAS-zones zijn zones waarboven UAS niet mogen vliegen, alleen onder bepaalde voorwaarden mogen vliegen, of waarvoor voorafgaande toelating voor de vlucht vereist is.

Deze zones moeten de veiligheid garanderen in de omgeving van luchthavens en andere Belgische luchtvaartterreinen, en moeten ook bepaalde gevoelige sites zoals gevangenissen, nucleaire sites, koninklijke domeinen... tegen mogelijke indringing met UAS beschermen.

Om redenen van veiligheid, beveiliging, privacy of milieubescherming moet u eerst de operationele omgeving en de geografische zone analyseren waarin uw vluchtuitvoeringen zullen plaatsvinden, en rekening houden met de toegangsvoorwaarden voor de geografische zones.

Waar kan ik de kaart van de geozones raadplegen?

Om de visuele weergave van deze geografische UAS-zones in een digitaal formaat te vergemakkelijken, maakt het DGLV gebruik van het platform Droneguide voor de bekendmaking ervan.

De website map.droneguide.be(externe link) geeft de geografische UAS-zones weer die zijn bekendgemaakt overeenkomstig artikel 15 van Uitvoeringsverordening (EU) 2019/947 van de Commissie van 24 mei 2019 inzake de regels en procedures voor de exploitatie van onbemande luchtvaartuigen, en het ministerieel besluit tot vaststelling van vaste geografische UAS-zones en toegangsvoorwaarden voor vaste geografische UAS-zones.

Deze kaart geeft de geografische UAS-zones weer waar de toegang voor UAS is verboden of onderworpen aan de toepassing van specifieke regels. De kaart toont geen geografische UAS-zones met een ondergrens boven 1400 ft AMSL.

De voorwaarden voor toegang tot deze verschillende zones kunnen worden geraadpleegd op het platform Droneguide, of op de website van het DGLV.