Scheepshypotheek

Changed
06/09/2022

Vestiging van scheepshypotheken 

U kunt scheepshypotheken vestigen op schepen, schepen in aanbouw en schepen in verbouwing. Een scheepshypotheekakte is enkel tegenstelbaar aan derden, als zij werd ingeschreven op het Belgisch Scheepsregister. De akte wordt gevestigd bij overeenkomst tussen partijen of in de andere gevallen door de wet bepaald. 

In België wordt een scheepshypotheek gevestigd bij authentieke (met notaris) of onderhandse akte (zonder notaris). De scheepshypotheek moet verleend worden op een of meer duidelijk aangewezen schepen en voor een bepaald bedrag. De hypotheek omvat de scheepsbestanddelen en tenzij anders bepaald het scheepstoebehoren en de vracht. 

De scheepshypotheek waarborgt ten hoogste drie jaar interest in dezelfde rang als de hoofdsom. 

De begunstigde van de hypotheek en alle andere belanghebbenden kunnen bij het Belgisch Scheepsregister de aflevering van een hypothecair getuigschrift aanvragen. 

Vermeldingen 

De Scheepshypotheekakte moet volgende vermeldingen bevatten: 

  • de datum van de akte  
  • indien het een authentieke akte is, de vermelding van welke openbare ambtenaar of rechtbank zij uitgaat 
  • de naam en de voornamen van de partijen en: 
    • bij natuurlijke personen van Belgische nationaliteit: hun rijksregisternummer 
    • bij natuurlijke personen van buitenlandse nationaliteit: hun woonplaats 
    • bij rechtspersonen naar Belgisch recht: het ondernemingsnummer  
    • bij rechtspersonen naar buitenlands recht: het adres van hun zetel 
  • aard en hoofdbestanddelen van de verrichting 
  • het bedrag van de hoofdsom en het toebehoren van de schuldvorderingen waarvoor inschrijving wordt gevorderd 
  • de schuldvordering die wordt gewaarborgd door de hypotheek 

Volgende vermeldingen kunnen ook opgenomen worden in de akte: 

  • de voet en de vervaldag van de interest en de termijn van terugbetaling van de hoofdsom 
  • de voorwaarden waaraan de schuldvordering is onderworpen 
  • het beding van inbezitstelling van het schip 
  • de keuze van woonplaats in België ter identificatie van het schip 
  • de naam en de thuishaven van het schip en, als het een vissersschip betreft ook het letterteken en het nummer  
  • het IMO-nummer indien van toepassing 
  • het bouwjaar en de bouwplaats 
  • de bestemming en het type 
  • het nummer en het jaartal waaronder het schip werd geregistreerd 

Vormvereisten 

  • Zowel onderhandse als authentieke (notariële) akten kunnen worden ingeschreven. 
  • Als het een onderhandse akte is, worden twee originelen van de akte zelf voorgelegd. 
  • Als slechts één origineel beschikbaar is, kan naast dit origineel een afschrift worden voorgelegd dat door het Belgisch scheepsregister wordt nagekeken op zijn echtheid. 
  • Van een authentieke akte worden een expeditie en een door de bevoegde ambtenaar ondertekend afschrift overhandigd. 
  • De akten moeten eerst al geregistreerd zijn volgens het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten. 

Geldigheidsduur van de inschrijving 

De inschrijving van de scheepshypotheek moet vernieuwd worden binnen vijftien jaar

Om de inschrijving te vernieuwen moet u twee ondertekende borderellen indienen bij het Belgische scheepsregister. Deze zijn door de schuldeiser ondertekend en beschrijven de te hernieuwen inschrijving nauwkeurig. Anders geldt zij enkel als eerste inschrijving. 

Een hernieuwing van de inschrijving na het verloop van de termijn van vijftien jaar geldt ook als eerste inschrijving. 

Overdracht van scheepshypotheken 

Wanneer een scheepshypotheekrecht wordt overgedragen bij een onderhandse akte, moet de titel van scheepshypotheekvestiging, voorzien van de vermelding van de inschrijving, aan het Belgisch Scheepsregister worden voorgelegd. Het Belgisch Scheepsregister maakt op de onderhandse akte melding van de overdracht. 

Hetzelfde geldt voor overdracht bij een authentieke akte, verleden krachtens een onderhandse lastgeving of in het buitenland opgemaakt in de vorm door de buitenlandse wet voorgeschreven. 

Opheffing van scheepshypotheken 

Het Belgisch Scheepsregister kan een scheepshypotheek doorhalen of verminderen. Dit gebeurt op basis van een vonnis of akte. De begunstigde van de hypotheek moet hiermee toestemmen.  

De doorhaling of de vermindering door het Belgisch Scheepsregister gebeurt na voorlegging: 

  • van een expeditie van de authentieke akte van opheffing 
  • of van de akte in brevet en van een ondertekend afschrift 
  • of van twee originelen van de onderhandse akte 
  • of van een door de griffier afgeleverd afschrift van het vonnis, naargelang het geval 

Een woordelijk uittreksel uit de authentieke akte is voldoende wanneer de notaris daarin verklaart dat de akte geen voorwaarde of voorbehoud bevat. 

Is de akte van opheffing onderhands, dan wordt alleen tot gehele of gedeeltelijke doorhaling overgegaan op voorlegging van de akte van hypotheekvestiging, die is voorzien van de vermelding van de inschrijving. Het Belgisch Scheepsregister maakt melding van de gehele of gedeeltelijke doorhaling van de inschrijving. 

De akte van hypotheekvestiging moet ook worden voorgelegd wanneer het een authentieke akte van opheffing betreft, die werd verleden door een onderhandse lastgeving of die in het buitenland werd opgemaakt in de door de vreemde wet voorgeschreven vorm. 

De akte van opheffing of het vonnis wordt ingeschreven in het betrokken scheepsregister. 

Vormvereisten akte van opheffing 

Als de scheepshypotheek wordt opgeheven, moet een onderhandse akte van opheffing, ondertekend door de hypotheekbegunstigde, worden voorgelegd aan het Belgisch Scheepsregister met het oog op doorhaling van de inschrijving van de scheepshypotheek. 

De handtekeningen op de onderhandse akte van opheffing moeten worden gelegaliseerd. In België gebeurt die legalisatie door een notaris of door het bestuur van de gemeente waar de ondertekenaar woont.  

In het buitenland gebeurt die legalisatie door de Belgische consul of door een buitenlandse notaris. De buitenlandse overheid moet in dat geval de handtekening en de bevoegdheid van die buitenlandse notaris apostilleren. 

Is de hypotheekbegunstigde een Belgisch vennootschap, dan moet de bevoegdheid van de personen die de akte ondertekenen (om de hypotheekbegunstigde te vertegenwoordigen) worden bewezen aan de hand van: 

  • een kopie van de statuten (en van de wijzigingen van die statuten) van de vennootschap of bekendmakingen in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad 
  • de volmacht(en) gegeven aan de vertegenwoordigers of de bekendmaking ervan in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad 

Is de hypotheekbegunstigde een buitenlands vennootschap, dan moet de bevoegdheid van de personen die de akte ondertekenen, worden bewezen aan de hand van: 

  • een getuigschrift afgeleverd door de buitenlandse ‘company registrar’ of door het buitenlands handelsregister betreffende zowel de statuten van de hypotheekbegunstigde vennootschap als de personen bevoegd om te handelen namens die vennootschap 
  • een lijst van de personen die gemachtigd zijn om de hypotheekbegunstigde vennootschap te vertegenwoordigen én een lijst met de weergave van hun handtekeningen 
  • een geactualiseerde versie van de statuten van de hypotheekbegunstigde vennootschap 
  • certificering van de vertegenwoordigingsbevoegdheden van de personen die de akte ondertekenen, door een buitenlands notaris (met ‘apostille’)  
  • alle verdere documenten waarvan het Belgisch Scheepsregister de voorlegging nodig acht om zich in voldoende mate ervan te kunnen verzekeren dat aan alle wettelijke vereisten naar Belgisch recht werd voldaan om het toe te laten de hypothecaire inschrijving door te halen 

Bovendien moet: 

  • de akte van opheffing vooraf zijn geregistreerd op een kantoor Rechtszekerheid 
  • een kopie van die akte van opheffing samen met de originele scheepshypotheekakte (met de stempel van de inschrijving) bij de akte van opheffing gevoegd worden 

De akte van opheffing kan ook worden verleden voor een Belgische notaris. In dat geval is geen legalisatie van de handtekeningen nodig. De vertegenwoordigingsbevoegdheden van de personen die namens de schuldeiser de akte opheffing verlenen, moeten uiteraard wel worden bewezen zoals hiervoor wordt uiteengezet. 

Alle belanghebbenden kunnen een getuigschrift van doorhaling van de hypothecaire inschrijving aanvragen.