Nieuwe maatregelen voor veiligere havens
Georganiseerde criminaliteit zoekt altijd de weg van de minste weerstand, en dus is het belangrijk om de wetgeving voortdurend te evalueren. In mei werd daarom de wet maritieme beveiliging uitgebreid. Twee maatregelen uit die wet gaan binnenkort van start: het bijzonder uittreksel uit het strafregister en veiligheidsverificaties voor kritieke functies.
Bijzonder uittreksel uit het strafregister vanaf 1 oktober
Vanaf 1 oktober wordt een bijzonder uittreksel uit het strafregister ingevoerd voor havengerelateerde functies. Dat kunnen werkgevers opvragen bij aanwerving. Het vermeldt bepaalde veroordelingen, havenverboden en, voor een periode van drie jaar, alternatieve straffen voor overtredingen van de drugswet en deelname aan criminele organisaties.
Veiligheidsverificaties vanaf 1 januari
Ook worden veiligheidsverificaties verplicht voor kritieke functies in verscheidene sectoren. Omdat niet iedereen tegelijk kan worden gescreend, gelden overgangsmaatregelen waarbij telkens een andere screeningsgroep aan de beurt komt. Die volgorde is het resultaat van nauw overleg met de verschillende sectoren: daar waar het risico het hoogst is, komen de werknemers eerst aan de beurt.
Op 1 januari 2025 gaan de eerste verplichte veiligheidsverificaties van start. In 2027 moet iedereen met een kritieke functie aan de beurt zijn gekomen. Op verschillende momenten vinden er evaluaties plaats en wordt er met de sectoren teruggekoppeld om bij te sturen waar nodig. Bovendien werkt het DG Scheepvaart aan IT-oplossingen om de administratieve lasten voor ondernemingen te beperken.
Aandacht voor de situatie op het terrein
De maatregelen die in de wet werden vastgelegd, moesten ook worden uitgewerkt om ze op het terrein te kunnen uitvoeren. Die vertaalomslag deed de Nationale Autoriteit voor Maritieme Beveiliging (NAMB), die wordt voorgezeten door Peter Claeyssens, Directeur-Generaal van het DG Scheepvaart bij FOD Mobiliteit en Vervoer.
Op dit moment loopt er een proefproject rond de veiligheidsverificaties. Daar werken 17 bedrijven vrijwillig aan mee. De inzichten die daaruit voortkomen ondersteunen de verdere uitrol van het programma. Paul Van Tigchelt, minister van Justitie en Noordzee, bezocht op 27 september het deelnemende bedrijf DP World om de nieuwe maatregelen verder toe te lichten.
Peter Claeyssens, Directeur-Generaal van het DG Scheepvaart bij FOD Mobiliteit en Vervoer: “Om deze nieuwe maatregelen krachtdadig in te voeren, werken we hecht samen met de betrokken sectoren. Zo kunnen we de situatie op het terrein nauwgezet opvolgen en bijsturen wanneer dat nodig blijkt.”
Paul Van Tigchelt, minister van Justitie en Noordzee: "Met deze nieuwe maatregelen zetten we een krachtige stap vooruit in de strijd tegen georganiseerde misdaad. De verplichte veiligheidsverificaties en het bijzonder uittreksel uit het strafregister sluiten de poorten van onze havens voor criminelen en versterken onze economische veiligheid. We investeren in een veilige toekomst voor de Belgische havens en voor iedereen die er werkt."
Philippe Oyen, voorzitter Antwerpse Scheepvaartvereniging: “Ook wij vinden verplichte screening van havenpersoneel essentieel om infiltratie te voorkomen. Wij stellen het op prijs dat de beroepsverenigingen betrokken werden bij allerlei praktische vraagstukken rond deze nieuwe wetgeving. De overheid luistert en denkt mee, wat geen vanzelfsprekendheid is. De veiligheid van het havenpersoneel was een belangrijk aandachtpunt, doch steeds met respect voor andere belangen zoals privacy en proportionaliteit. In de strijd tegen de georganiseerde misdaad moeten de publieke en private sector de krachten bundelen. Wat we nodig hebben is een sterke verdedigingsgordel die bestaat uit verschillende forten. We hebben al CPU en nu ook screening, maar er is nog veel werk aan de winkel!”