Autonome scheepvaart: hoe moet een remote control centre eruitzien? Onze studie geeft de eerste antwoorden
De technologische evolutie staat niet stil, ook scheepvaart vaart volle koers vooruit als het over innovatie gaat. Daar hoort ook autonoom varen bij. Met een nieuwe studie over autonome scheepvaart werkt DG Scheepvaart samen met haar partners aan de scheepvaart van morgen.
Autonome scheepvaart is in volle ontwikkeling
Autonome vaartuigen klinken voor sommigen heel futuristisch. Kan dat wel? Is dat wel veilig?
De eerste autonome en semi-autonome vaartuigen bestaan al, alsook de eerste zogeheten Remote Control Centres (RCC’s) van waaruit deze schepen opgevolgd en (binnenkort) bestuurd kunnen worden. Tot dusver betreft het relatief kleinschalige projecten met eveneens eerder kleine vaartuigen die vooral dienen voor onderzoek en om tegelijkertijd de technologieën te testen. DG Scheepvaart heeft daarbij al meerdere toelatingen toegekend voor succesvolle projecten in Belgische wateren.
DG Scheepvaart gaat uitdaging van RCC’s aan
De internationale wetgeving daarentegen staat nog niet op punt om de autonome scheepvaart te regulariseren. Door de groeiende belangstelling voor autonome scheepvaart worden de RCC’s steeds belangrijker. De taken en verantwoordelijkheden die nu op het schip uitgevoerd worden, verschuiven naar het RCC aan wal of worden geautomatiseerd door artificiële intelligentie. Dat brengt heel wat nieuwe uitdagingen met zich mee. Welke apparatuur moet er aanwezig zijn en welke procedures zijn er nodig in een RCC om autonoom varen veilig te laten verlopen? Wie kijkt de RCC’s na?
DG Scheepvaart zet met een nieuwe studie een volgende stap naar de scheepvaart van morgen. België heeft alle kennis daarvoor in huis: de softwaretechnologieën en onderzoekscentra die nodig zijn voor de ontwikkeling van RCC’s zijn in handen van Belgische rederijen.
Certificatie van controlecentra
De nieuwe studie werd uitgevoerd door Hochschole Bremen, in samenwerking met het Duitse Humatects GmbH en de Belgische firma Symbio Concepts & Products SPRL. De studie vormt de basis waarop inrichting en organisatie van een RCC kunnen beoordeeld worden en bepaalt de kenmerken van controlecentra waarop ze later beoordeeld kunnen worden met het oog op certificatie.
Zo worden er procedures voor cargo- en onderhoudsoperaties opgesteld en brengt de studie het benodigd personeel en de bijbehorende werkstations binnen een RCC in kaart. Ook veiligheidsaspecten (zowel fysieke veiligheid als cyberveiligheid) en certificatie van RCC’s komen uitgebreid aan bod.
Parallelle studie voor remote control operators
Parallel met deze studie voert EMSA (European Maritime Safety Agency), een van de partners van DG Scheepvaart, eveneens een studie uit rond de vereiste vaardigheden voor remote control operators (RCO’s) die in zo’n controlecentrum actief (zullen) zijn.
Er is dus duidelijk heel wat beweging in de maritieme sector richting autonome scheepvaart. Beide studies vormen een basis voor internationale wetgeving en certificatie. DG Scheepvaart zal samen met haar partners de ontwikkelingen verder uitrollen met grote aandacht voor zowel innovatie als veiligheid.
Vincent Van Quickenborne, minister van Noordzee: ”De Noordzee is een kweekvijver van innovatie. Zo is onze Noordzee sinds juli 2021 een van de eerste proeftuinen wereldwijd voor autonome onbemande vaartuigen. We hebben het succes gezien van de Belgische Mahi-2, het eerste autonome vaartuig op zonne-energie dat de Atlantische Oceaan overstak. Er zijn talrijke Belgische bedrijven actief op dit gebied. Bedrijven die het belang van innovatie inzien en investeren in samenwerking. Met deze nieuwe studie zullen we een noodzakelijke bijdrage kunnen leveren om op internationaal niveau een regelgevend kader uit te werken.”