Specialised Operations (SPO)

Changed
10/01/2024
  • Algemeen

    Deze pagina behandelt alle gespecialiseerde commerciële operaties (SPO's) die worden uitgevoerd met een vliegtuig of een helikopter. Sinds 21 april 2017 zijn deze vluchtuitvoeringen onderworpen aan Verordening (EU) nr. 965/2012 van de Europese Commissie van 5 oktober 2012 (hierna EASA OPS-verordening) tot vaststelling van de technische vereisten en administratieve procedures die van toepassing zijn op vluchtuitvoeringen in overeenstemming met Verordening (EG) nr. 216/2008 van het Europees Parlement en de Raad. 

    Dit is niet van toepassing voor:  

    Wat wordt bedoeld met "gespecialiseerde commerciële operatie"?

    Op de EASA-website vindt u de hieronder genoemde EASA OPS-Verordeningen.  

    In de eerste plaats wordt met commerciële exploitatie bedoeld: "Elke vluchtuitvoering met een luchtvaartuig, tegen vergoeding of andere beloning, die voor het publiek beschikbaar is of, wanneer deze niet voor het publiek beschikbaar is, die wordt verricht krachtens een overeenkomst tussen een exploitant en een klant, waarbij de klant geen controle over de exploitant uitoefent." (artikel 2 (1d) van de EASA OPS-verordening) 

    Met gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoering (SPO) wordt bedoeld: "Elke commerciële vluchtuitvoering anders dan commerciële luchtvervoer die bestaat uit het gebruik van een vliegtuig of helikopter voor gespecialiseerde activiteiten zoals landbouw, bouw, fotografie, topografische onderzoeken, observatie, patrouilles, luchtreclame en onderhoudscontrolevluchten". (artikel 2 (7) van de EASA OPS-verordening) 

    Dit begrip dekt dus alle activiteiten die tot 2017 in België “luchtarbeid” werden genoemd. 

    1. De criteria

      Exploitanten moeten rekening houden met de volgende criteria om te bepalen of een activiteit binnen het toepassingsgebied van gespecialiseerde commerciële luchtvaartactiviteiten valt (AMC1 SPO.GEN.005): 

      • het vliegtuig wordt dicht bij het oppervlak gevlogen om de missie te vervullen; of   
      • er worden abnormale manoeuvres uitgevoerd; of  
      • speciale uitrusting is vereist om de missie te voltooien en beïnvloedt de manoeuvreerbaarheid van het vliegtuig; of  
      • tijdens de vlucht komen stoffen vrij uit het vliegtuig wanneer deze stoffen schadelijk zijn of de manoeuvreerbaarheid van het vliegtuig aantasten; of  
      • externe lasten of goederen worden gehesen of gesleept; of  
      • mensen betreden of verlaten het vliegtuig tijdens de vlucht. 
    2. Gespecialiseerde commerciële luchtvaartactiviteit

      De volgende commerciële operaties (GM1 SPO.GEN.005) worden beschouwd als gespecialiseerde commerciële luchtvaartactiviteiten. Dit is een niet-limitatieve lijst.  

      Voor elke andere activiteit moet rekening worden gehouden met de hierboven genoemde criteria van AMC1 SPO.GEN.005.  

      • helikopteroperaties met externe ladingen  
      • inspectievluchten met helikopters  
      • vluchten met menselijke externe vracht  
      • vluchten voor parachutespringen en skydiving   
      • vluchten voor landbouwdoeleinden  
      • luchtfotovluchten  
      • slepen van zweefvliegtuigen  
      • reclamevluchten  
      • kalibratievluchten  
      • vluchten voor bouwwerkzaamheden, met inbegrip van het trekken van hoogspanningsleidingen, vluchten voor ontbossingsdoeleinden  
      • olieopruimwerkzaamheden  
      • vluchten voor lawinemanipulatie  
      • inspectievluchten, met inbegrip van vluchten voor topografische doeleinden, milieubewakingsvluchten  
      • vluchten voor nieuwsmedia, vluchten voor televisie-uitzendingen en filmopnamen   
      • vluchten bij speciale gebeurtenissen, met inbegrip van demonstratie- en wedstrijdvluchten  
      • acrobatievluchten  
      • vluchten voor het samendrijven en redden van dieren, en vluchten voor interventies door dierenartsen  
      • vluchten voor begrafenissen op zee  
      • vluchten voor wetenschappelijk onderzoek  
      • wolkenmanipulatie 
      • sensatievluchten   
  • Wat wordt bedoeld met een vliegtuigexploitant?

    Elke natuurlijke of rechtspersoon die gevestigd is of verblijft in een EASA-lidstaat – waar de regelgeving van de Europese Commissie inzake vliegoperaties van toepassing is – en één of meer vliegtuigen en/of helikopters exploiteert of voornemens is te exploiteren (ongeacht het land van inschrijving van het vliegtuig of de helikopter). 

    Toepasselijke EASA OPS-verordeningsvereisten 

    Om gespecialiseerde commerciële luchtvaartactiviteiten te kunnen uitvoeren, moet de SPO exploitant zijn vluchtuitvoeringen aangeven en voldoen aan de toepasselijke eisen van bijlage III (deel-ORO) en bijlage VIII (deel-SPO) en, in het geval van specifieke goedkeuringen, van bijlage V (deel-SPA) van de EASA OPS Verordening. 

    Gespecialiseerde commerciële luchtvaartactiviteiten  

    Vereisten van toepassing* 

    Met complexe gemotoriseerde luchtvaartuigen  

    Met andere dan complexe gemotoriseerde luchtvaartuigen*  

    Deel-ORO & Deel-SPO  

    + Deel-SPA indien specifieke goedkeuringen 

    * Sommige gespecialiseerde commerciële activiteiten (d.w.z. vluchten voor parachutespringen, vluchten voor het slepen van zweefvliegtuigen, acrobatievluchten, demonstratie- of wedstrijdvluchten) die worden uitgevoerd met andere andere dan complexe gemotoriseerde luchtvaartuigen kunnen onder bepaalde voorwaarden alleen worden onderworpen aan de vereisten van Deel-NCO en mogen daarom niet worden beïnvloed door hetgeen volgt. Meer informatie vindt u op deze pagina

    Verklaring

    De commerciële SPO-exploitant dient bij de bevoegde autoriteit een verklaring (hierna "SPO-verklaring") in met alle relevante informatie. 

    1. Wanneer?

      1. Vóór aanvang van de gespecialiseerde vluchtuitvoeringen 

      Met deze verklaring verklaart de exploitant in het bijzonder dat:   

      • de documentatie voldoet en zal blijven voldoen aan de toepasselijke eisen van bijlage V bij Verordening (EU) nr. 2018/1139 van het Europees Parlement en de Raad en de eisen van Verordening (EU) nr. 965/2012.  
      • de documentatie van het managementsysteem, met inbegrip van het vluchthandboek, voldoet aan de vereisten van bijlage III (Deel-ORO), bijlage V (Deel-SPA), bijlage VI (Deel-NCC) of van bijlage VIII (Deel-SPO) van Verordening (EU) nr. 965/2012 en alle vluchten worden uitgevoerd in overeenstemming met de bepalingen van het vluchthandboek, in overeenstemming met punt ORO.GEN.110 b) van bijlage III (Deel-ORO) van die verordening.  

      De SPO-exploitant moet aantonen dat zijn activiteiten conform de voor hem geldende eisen van Deel-ORO en Deel-SPO zijn en moet beschikken over alle nodige goedkeuringen (de goedgekeurde MEL en, indien van toepassing, de vergunning voor gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoeringen met een hoog risico of specifieke goedkeuringen) voordat de voorziene gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoeringen worden aangevat.  

      2. Bij wijziging/aanpassing 

      De SPO-exploitant moet ervoor zorgen dat de overeenstemming met alle toepasselijke eisen en met de informatie verstrekt in de verklaring behouden blijft.  

      De SPO-exploitant moet het DGLV zo snel mogelijk op de hoogte brengen van elke wijziging/aanpassing aan de laatste verklaring of aan de gebruikte wijze van naleving.  

      3. Voor elke nieuw toestemming   

      De SPO-exploitant moet bij het DGLV een verklaring indienen voor elke nieuwe vergunning of goedkeuring die wordt verkregen en ook voor elke nieuwe specifieke goedkeuring. 

    2. Hoe?

      Het formulier Form 1198 moet volledig ingevuld en ondertekend worden door de verantwoordelijke manager (‘accountable manager’).  

      Met dit formulier verstrekt de exploitant, indien van toepassing: 

      • Een kopie van de lijst van specifieke goedkeuringen die hij bezit (verkregen overeenkomstig Deel-SPA van de EASA OPS Verordening); 
      • Een kopie van de verkregen vergunningen voor gespecialiseerde luchtvaartactiviteiten (voor commerciële SPO-operaties met een hoog risico, verhuur van luchtvaartuigen die in een derde land zijn geregistreerd, enz.); 
      • De lijst van alternatieve wijzen van naleving met verwijzingen naar AMC die zij vervangen.  

      Stuur dit formulier (één per exploitant voor alle activiteiten) per mail naar het adres: spo.ops@mobilit.fgov.be   

    3. Aan welke autoriteit?

      Het DGLV is de bevoegde autoriteit voor elke SPO-exploitant met hoofdvestiging in België. En zorgt ervoor dat de verklaring alle door de Deel-ORO gevraagde informatie bevat en bevestigt de ontvangst van deze verklaring binnen de 10 werkdagen. 

    4. Aanvang van de vluchtuitvoeringen?

      De vluchtuitvoeringen kunnen onmiddellijk na het indienen van de SPO-verklaring bij het DGLV beginnen. Met andere woorden, de exploitant hoeft niet te wachten op de ontvangstbevestiging om met de vluchtuitvoeringen te beginnen.  

      Opgelet: de gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoeringen met een hoog risico worden onderworpen aan een voorafgaande machtiging. 

    5. Geldigheidsduur van de verklaring?

      De SPO-verklaring is voor onbepaalde duur geldig totdat er wijzigingen zijn. De bij het DGLV ingediende SPO-verklaring dient altijd een volledig geactualiseerde situatie weer te geven. Bijgevolg is een nieuwe SPO-verklaring (met alle relevante gegevens) vereist voor elke wijziging van een gegeven in de laatste verklaring toegezonden aan het DGLV of voor elke nieuw toegestane gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoering of voor elke nieuw verkregen specifieke goedkeuring.  

      Voorbeeld: indien de SPO-exploitant een nieuw vliegtuig of nieuwe helikopter wil gebruiken, moet hij voorafgaand een nieuwe verklaring indienen waarin met name alle toestellen worden vermeld in het kader van zijn SPO-activiteiten (die reeds worden gebruikt + nieuw toegevoegd toestel). 

    6. Boorddocumenten

      Naast de andere vereiste boorddocumenten, moet in elk vliegtuig een kopie van de verklaring en, indien van toepassing, een kopie van de vergunning voor commerciële gespecialiseerde vluchtuitvoeringen met een hoog risico, aanwezig zijn. 

  • Operationeel handboek

    De SPO-exploitant moet een operationeel handboek opstellen.  

    Het te volgen model voor het operationeel handboek wordt beschreven in AMC4 ORO.MLR.100 "Operations manual – General" "Contents – Non commercial specialised operations with complex motor-powered aircraft and commercial specialised operations".  

    De SPO-exploitant kan niet afwijken van het stramien van AMC4 ORO.MLR.100, behalve bij het aanwenden van “alternatieve wijzen van naleving” (zoals omschreven in artikel 2(9) van de EASA OPS Verordening), onder voorbehoud van de voorafgaande goedkeuring van het DGLV (zie punt ORO.GEN.120). 

    Goedgekeurde minimum uitrustingslijst (MEL)  

    Elk vliegtuig dat op de verklaring wordt vermeld, moet een minimumuitrustingslijst of "MEL" (Minimum Equipment List) hebben die vooraf is goedgekeurd door het DGLV.  

    Met andere woorden, vliegtuigen die geen goedgekeurde MEL hebben, kunnen niet in de verklaring worden vermeld en kunnen dus geen gespecialiseerde commerciële operaties uitvoeren.  

    Een MEL is een operationeel document waarin alle uitrusting en functies worden opgesomd die onder bepaalde voorwaarden voor een bepaalde vlucht niet werkzaam kunnen zijn. De MEL moet door de SPO-exploitant worden opgesteld overeenkomstig punt ORO.MLR.105 (punt 9 van deel B van de operationele handleiding - zie AMC 4 ORO.MLR.100).  

    Dit document bouwt voort op - indien beschikbaar - een "Master Minimum Equipment List“ (MMEL). Sommige toestellen beschikken echter niet over een MMEL. In dat geval kan de SPO-exploitant de MEL ontwikkelen op basis van de specificaties van de certificaten (CS), en meer bepaald, voor de niet-complexe vliegtuigen en helikopters, op de CS-GEN-MMEL (beschikbaar op de website van het EASA). De MMEL en de CS-GEN-MMEL zijn algemeen. Ze houden geen rekening met de specifieke kenmerken van de activiteiten. De MEL daarentegen moet de voorwaarden voor de activiteiten van een exploitant en de configuratie van het luchtvaartuig weergeven, rekening houdend met de toepasselijke regelgeving. 

    1. Herziening

      De MEL is een operationeel document dat regelmatig zal evolueren, met name bij:  

      •  herzieningen van de MMEL waarop de MEL is gebaseerd;   
      •  wijzigingen aangebracht aan het luchtvaartuig (STC, enz.);  
      •  specifieke goedkeuringen afgeleverd op basis van Deel-SPA. 
    2. Verplichte goedkeuring

      De MEL - en elke herziening daarvan - moet worden goedgekeurd door het land van de exploitant, dat wil zeggen door het DGLV voor exploitanten met hoofdvestiging in België.   

      Zolang de MEL of de wijzigingen ervan niet zijn goedgekeurd door het DGLV, mag de MEL (of de wijzigingen) niet worden gebruikt. 

  • Voorafgaande toestemming

    De commerciële SPO-exploitant moet voor bepaalde gespecialiseerde operaties een voorafgaande toestemming of specifieke goedkeuring krijgen. Het gaat om:    

    • gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoeringen met een hoog risico (ORO.SPO.110);
    • bemande en onbemande leasing van in een derde land geregistreerde luchtvaartuigen (ORO.SPO.100(c));
    • het gebruik van IFR-operationele minima lager dan die gepubliceerd door de overheid (SPO.OP.110);
    • gespecialiseerde vluchtuitvoeringen zonder aanvullende zuurstof boven 13.000 voet (SPO.OP.195);
    • vluchtuitvoeringen onderworpen aan specifieke goedkeuring (zie Deel-SPA van de EASA OPS-verordening). 

    Meer informatie over gespecialiseerde commerciële vluchtuitvoeringen met een hoog risico vindt u op deze pagina.

    Lijst SPO-operatoren

    1. SPO-operatoren

      Reference No Name Type of operation Website
      753 Air Service Liège NV Relay transmission https://www.aslgroup.eu/
      790 Best In Sky SRL

      Pipeline control

      Aerial surveillance

      Aerial photography and filming

      https://www.bestinsky-helicoptere.be/
      851 CERPS Namur ASBL Parachute operations https://paraclubnamur.be/
      720 Heli and Co SA

      External load operations

      Survey operations including aerial mapping, pollution control activities, monitoring flights

      Aerial photography and filming flights

      Aerial advertising flights

      News, media, television and movie flights

      Sports and special events: live transmission

      Sports and special events - Spectator Management

      https://www.heliandco.com/
      472 Heli Service Belgium NV

      Survey operations including aerial mapping operations

      Aerial photography flights

      News, media, television and movie flights

      Dropping of objects

      Spectator Management

      https://hsb.be/
      650 Noordzee Helikopters Vlaanderen NV Maintenance check flights https://nhv.be/
      855 North Sea Aviation Services BV Survey operations https://www.nsas.aero/
      860 Skydive2Fly SRL Parachute operations https://www.skydivestghislain.be/
      435 Skydiving Promotion SRL

      Parachute operations

      Survey operations

      https://www.skydivespa.be/
      859 Stemme Belgium SA Survey operations https://www.stratos-solution.com/
      862 Toran BV

      Aerial Survey

      Inspection flights

      Film and photography flights

      https://toran.be/
      825 Vansteelandt BV Survey operations, including aerial mapping operations https://vansteelandt.be/

       

  • Contact

    Alle communicatie met betrekking tot de regelgeving Deel-SPO, met inbegrip van de verklaringen ORO.DEC.100, kunt u richten aan het DGLV (directie OPS) via: spo.ops@mobilit.fgov.be