Steps en monowheels
Steps en monowheels zijn twee vervoerswijzen die de laatste jaren aan populariteit hebben gewonnen. Hiermee kunnen congestieproblemen worden verminderd, kan het multimodaal vervoer worden vergemakkelijkt, en kan de overgang naar een meer duurzame mobiliteit worden gemaakt.
Zowel steps als monowheels vallen onder de categorie van de gemotoriseerde voortbewegingstoestellen: het gaat om motorvoertuigen met een of meer wielen, die door bouw en motorvermogen, op een horizontale weg, niet sneller dan 25 km/u kunnen rijden.
Steps
Steps worden privé gebruikt, maar worden ook als deeldienst ter beschikking gesteld. De eerste aanbieder van elektrische deelsteps zag in 2017 het levenslicht in de Verenigde Staten, maar het concept verspreidde zich al snel naar vele andere steden over de hele wereld, ook in België.
Welk gebruik?
Uit de BeMob-enquête van 2019 over micromobiliteit, uitgevoerd door de FOD Mobiliteit en Vervoer bij 2.000 Belgen, blijkt dat 1,6 procent van de respondenten elektrische steps gebruikt en dat 1 procent van de respondenten zich met elektrische deelsteps verplaatst. Uit dezelfde BeMob-enquête, alsook uit een studie van Brussel Mobiliteit, blijkt dat personen jonger dan 35 jaar de belangrijkste gebruikers van deze voortbewegingstoestellen zijn, vooral in stedelijke gebieden, en meer bepaald in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
De gebruiksfrequentie van eigen elektrische steps varieert van enkele dagen per week (47%) tot enkele dagen per maand (48%). De gebruiksfrequentie van elektrische deelsteps is lager en varieert van enkele dagen per maand (60%) tot enkele dagen per jaar (30%). Ter vergelijking: 59 procent van de eigen elektrische fietsen wordt enkele dagen per week gebruikt.
Monowheels
Het monowheel is een elektrisch voertuig dat op één wiel rijdt: het voordeel ervan is dan ook dat het compact is.
Welk gebruik?
Momenteel wordt het monowheel als nichevervoer beschouwd. Uit de BeMob-enquête van 2019 blijkt namelijk dat het gebruikspercentage van het monowheel 0,1 procent bedraagt. Er bestaan echter opleidingen om zich met het toestel vertrouwd te maken, wat het gebruik ervan bevordert.
Wanneer worden steps en monowheels gebruikt?
Steps en monowheels blijken zeer nuttig voor de eerste en laatste kilometers van een traject (first and last mile), vóór of na het gebruik van een andere vervoerswijze. Dit gebruik vergemakkelijkt verplaatsingen en bevordert de intermodaliteit. De gebruiker kan bijvoorbeeld zijn/haar monowheel of eigen step gebruiken om zich van zijn/haar woonplaats naar een station te begeven, of vanaf het station met een elektrische deelstep naar zijn/haar werk rijden. Omdat elektrische steps en monowheels relatief nieuw zijn, is de infrastructuur echter niet altijd geschikt voor het gebruik ervan. Bovendien doen deze toestellen soms vragen rijzen over de verkeersveiligheid.
Moeten steps en monowheels de voorkeur krijgen?
Steps en monowheels hebben een rol te spelen bij de vermindering van de koolstofuitstoot van de vervoerssector. Om de voordelen ervan te beoordelen, is het echter van belang met verschillende factoren rekening te houden.
Voor bedrijven
Om de door een vervoermiddel uitgestoten vervuiling te beoordelen, moet de gehele levenscyclus ervan (bouw, distributie, gebruik, logistiek en einde van de levensduur) in aanmerking worden genomen. Wat steps betreft, en volgens een studie onder leiding van onderzoekers van de ULB, vertegenwoordigt de bouw (met inbegrip van de overbrenging naar België, alsook de logistiek rond de deeldienst) de meest vervuilende activiteit van de cyclus.
Daarom is het belangrijk om de levensduur van de steps te maximaliseren. Dit houdt onder meer in dat vandalisme aan de deelsystemen moet worden teruggedrongen. Bovendien hebben de deelstepbedrijven gewerkt aan de levensduur van de modellen die ze beschikbaar stellen. Voor deze bedrijven is het belangrijk om de milieu-impact van de logistiek in verband met het opladen en herpositioneren van steps te verminderen. Bepaalde bedrijven werken bijvoorbeeld aan het ecologisch ontwerp van verwijderbare batterijen en streven naar koolstofneutraliteit. Deze inspanningen worden aangemoedigd door bepaalde steden die met deze parameters rekening houden bij het verlenen van exploitatievergunningen op hun grondgebied.
Voor consumenten
Als consument mogen steps en monowheels niet uitsluitend worden gebruikt voor korte afstanden die ook te voet kunnen worden afgelegd. Wandelen blijft de milieuvriendelijkste verplaatsingswijze, maar ook de gezondste.
Contact
-
Voor specifieke vragen over duurzame mobiliteit kunt u contact opnemen met :
FOD Mobiliteit en Vervoer
Directie Duurzame mobiliteit en spoorbeleid
Vooruitgangstraat 56
1210 BrusselE-mail : DirMobSec@mobilit.fgov.be
Tel. : +32 (0) 2 277 38 79
-
Voor vragen in verband met het Verkeersreglement en de verkeersveiligheid kunt u contact opnemen met :
FOD Mobiliteit en Vervoer
Directoraat-generaal Wegvervoer en Verkeersveiligheid
Vooruitgangstraat 56
1210 BrusselE-mail : info@mobilit.fgov.be