Maritiem onderwijs en opleiding
In België kunt u maritieme opleidingen volgen in zowel het secundair onderwijs, het volwassenenonderwijs als in het hoger onderwijs. Daarnaast bieden ook publieke onderwijsverstrekkers en private opleidingsinstellingen maritieme opleidingen aan.
Erkende opleidingen
De maritieme opleidingen moeten worden erkend door de Taakgroep ‘Erkenning Instellingen’ van het Directoraat-generaal Scheepvaart van de FOD Mobiliteit en Vervoer. Naast Belgische opleidingsinstellingen zijn ook enkele buitenlandse erkend.
Een erkende instelling mag een Belgisch STCW-opleidingsgetuigschrift uitreiken. STCW staat voor ‘Standards of Training, Certification and Watchkeeping’. Het getuigschrift attesteert een specifieke bekwaamheid of vormt de basis voor een vaarbevoegdheidsbewijs. Ook met een buitenlandse erkenning kunt u een Belgisch getuigschrift aanvragen.
Hier vindt u de lijst van erkende Belgische opleidingscentra, de erkende buitenlandse opleidingscentra, en een adressenlijst van alle erkende centra.
De procedure voor erkenning
De maritieme instelling die in het kader van STCW een theoretische en/ of een praktische opleiding wil organiseren, moet via mail een aanvraag tot erkenning indienen: els.huysmans@mobilit.fgov.be
Bezorg hiervoor volgende documenten:
- overzicht van het traject waarvoor u een erkenning aanvraagt
- duiding van het doelpubliek
- het leerplan
- lijst van handboeken of didactisch materiaal
- locatie waar de lessen doorgaan
- beschrijving van de infrastructuur met betrekking tot de lessen en het examineren
- manier waarop er geëvalueerd zal worden
- voorbeeld van het attest dat wordt afgeleverd bij een positieve voltooiing
- overzicht van leerkrachten en instructeurs en hun kwalificaties
- een kopie van het ISO-certificaat of een ander geldig kwaliteitsmanagement systeem
- een kopie van het verslag van de laatste interne audit
- een kopie van het verslag van de laatste externe audit uitgevoerd door een gecertificeerde maatschappij
- indien er wordt gebruikt gemaakt van een simulator tijdens de opleiding, moet u aantonen dat deze voldoet aan de vereisten in sectie A I/12 van de STCW code.
Na goedkeuring wordt een datum vastgelegd voor een eerste audit ter plaatse.
Verloop van de audit
Tijdens de audit worden drie grote pijlers nagegaan:
- Verificatie van de documenten
Voor de aanvraag volstaat het certificaat van het kwaliteitsmanagementsysteem (ISO 9001:2015). Ter plaatse verifiëren wij de feitelijke situatie en het kwaliteitsbewakingssysteem. - Verificatie van de infrastructuur
We verifiëren ter plaatse of de infrastructuur volstaat om de opleiding te geven. - On board training
We verifiëren of het voorgestelde trainingsprogramma in overeenstemming is met de bepalingen van de STCW 95 code.
Aansluitend volgt een evaluatiegesprek en krijgt u een rapport.
Uitreiken van een erkenning
Na de audit kunt u een tijdelijke erkenning krijgen voor bijvoorbeeld zes maanden. Bij een nieuwe audit met positieve evaluatie krijgt u een erkenning van vijf jaar afgeleverd. Bij een zeer positieve initiële audit kan er worden beslist om meteen een erkenning voor vijf jaar uit te reiken.
Wanneer de instelling niet aan de gestelde eisen voldoet, wordt de erkenning geweigerd.
Jaarlijkse audits ter opvolging
Het is noodzakelijk om de erkende instellingen regelmatig opnieuw te auditeren om:
- blijvend hoogstaande kwaliteit te garanderen
- te bewaken dat de erkende opleidingen aan de STCW-normen blijven voldoen
- de implementering van de laatste regelgeving te toetsen
Er vindt jaarlijks ter plaatse een audit plaats waarbij telkens een verschillend accent wordt gelegd.
Zo kunnen in een tijdspanne van vijf jaar alle aspecten diepgaand doorgenomen worden.
De audits verlopen volgens een jaarplanning. Indien nodig kunnen altijd extra audits aan de planning worden toegevoegd.
Om de vijf jaar moeten alle auditverslagen overgemaakt worden aan de Europese Commissie.
Intrekken van een erkenning
Een grote tekortkoming kan leiden tot de intrekking van de erkenning van de opleiding of de gehele instelling. Voor de algemene intrekking van de instelling wordt een dossier voorbereid dat wordt voorgelegd aan de bevoegde minister die de uiteindelijke beslissing neemt.