Wat is U-space ?

Changed
30/04/2025

U-space is een geheel aan Europese regels om veilig, efficiënt en geautomatiseerd droneverkeer mogelijk te maken en meer BVLOS-vluchten (Beyond Visual line of Sight) te faciliteren. 
Het kan gezien worden als een soort luchtverkeersleiding voor drones. Net zoals vliegtuigen worden begeleid door luchtverkeersleiders, zorgt U-space ervoor dat drones veilig kunnen vliegen zonder elkaar of andere luchtvaartuigen in de weg te zitten. Dit systeem is vooral belangrijk omdat er steeds meer drones komen en ze vaak boven drukke gebieden vliegen, bijvoorbeeld de haven van Antwerpen.
U-space bestaat uit drie belangrijke onderdelen: 

  1. Het U-spaceluchtruim: een specifiek gebied in de lucht waar drones alleen mogen vliegen als ze gebruikmaken van digitale U-spacediensten. 
  2. De U-spacedienstverleners (USSP): erkende entiteiten die de digitale diensten leveren die nodig zijn om drones veilig te laten vliegen.
  3. De gemeenschappelijke informatiedienst (CISP): centrale plek waar allerhande informatie over U-space wordt verzameld en gedeeld.

Waarom is U-space nodig? 
Met steeds meer drones in de lucht, wordt het belangrijk om hun vluchten goed te coördineren. U-space helpt om:

  • Botsingen tussen drones onderling en tussen drones en vliegtuigen te voorkomen.
  • Het risico voor mensen en objecten op de grond te minimaliseren.
  • Informatie te verstrekken die nodig is voor veilige dronevluchten.

U-spaceluchtruimen

Op dit moment zijn er nog geen U-spaceluchtruimen operationeel. Het eerste toekomstige U-spaceluchtruim in België is als deel van het BURDI-project toegewezen aan het havengebied Port of Antwerp-Bruges en zal wellicht binnenkort aangewezen worden. In de toekomst kunnen er nog meer U-spaceluchtruimen in België worden toegewezen. 

U-spacedienstverleners (USSP) 

De U-spacedienstverleners leveren de diensten die gebruikt moeten worden door dronepiloten die met een drone in een U-spaceluchtruim willen vliegen. Deze dronepiloten dienen zich dus aan te sluiten bij een erkende USSP en een vluchtaanvraag in te dienen. De diensten helpen de dronepiloten voor een veilige en vlotte vlucht.

U-spacediensten

U-spacediensten zijn een reeks digitale en geautomatiseerde diensten die zijn ontworpen om een veilige, beveiligde en efficiënte toegang tot het U-spaceluchtruim te garanderen voor een groot aantal UAS (Unmanned Aircraft System).
Op Europees niveau werden vier verplichte diensten vastgelegd. Om te kunnen vliegen in U-spaceluchtruimen dient de dronepiloot gebruik te maken van deze diensten, geleverd door een erkende USSP. Daarnaast bestaan er ook optionele diensten die voor elk afzonderlijk U-spaceluchtruim opgelegd kunnen worden. 

De vier verplichte diensten zijn: 

UAS-vluchtvergunningsdienst

Voordat een drone mag opstijgen, moet de bestuurder toestemming krijgen van een USSP. Daarvoor moet de dronepiloot een vluchtaanvraag indienen die vervolgens goedgekeurd wordt door een USSP. Het zorgt ervoor dat drones alleen vliegen als het veilig is en er geen conflicten zijn met andere vluchten.
Let op: U-space is een overkoepelende regelgeving. De dronepiloot dient nog steeds aan reeds bestaande (nationale en Europese) wetgeving en eventuele lokaal opgelegde toelatingsvoorwaarden te voldoen. Meer informatie vindt u op de pagina Drones (UAS).

Netwerkidentificatiedienst

Netwerkidentificatie zorgt ervoor dat elke drone een unieke elektronische ID heeft, vergelijkbaar met een nummerplaat voor auto's. Dit helpt om drones veilig te laten vliegen door ervoor te zorgen dat ze herkenbaar zijn voor U-space dienstverleners en andere dronepiloten. Het doel is om de veiligheid in het luchtruim te verbeteren zonder inbreuk te maken op de privacy van de dronebestuurders.

Geobewustzijnsdienst

Dit systeem zorgt ervoor dat drones weten waar ze wel en niet mogen vliegen. Dit helpt om te voorkomen dat drones in verboden gebieden komen.

Verkeersinformatiedienst

Deze dienst geeft dronepiloten informatie over ander vliegverkeer in de buurt, zowel van UAS als van bemande luchtvaart. Hierdoor kunnen botsingen met andere drones of vliegtuigen worden vermeden. 

Bovenstaande diensten worden geleverd door de erkende U-spacedienstverleners en dienen door de dronepiloten binnen het U-spaceluchtruim te worden gebruikt. 

De twee optionele diensten zijn: 

Dienst voor toezicht op de naleving

Deze dienst zorgt ervoor dat dronepiloten zich houden aan de regels van hun vluchtvergunning. Als een drone afwijkt van de toegestane route, krijgt de bestuurder een waarschuwing zodat de route kan worden bijgesteld. Daarnaast worden andere drones in de buurt en andere dienstverleners geïnformeerd over de afwijking. Dit helpt om het luchtruim veilig en georganiseerd te houden.

Weersinformatiedienst

Deze dienst geeft dronepiloten actuele informatie over het weer. Net zoals je een weerbericht bekijkt voordat je naar buiten gaat, kunnen dronebestuurders deze informatie gebruiken om te beslissen of het veilig is om te vliegen. Dit helpt om te voorkomen dat drones in gevaarlijke weersomstandigheden terechtkomen. 

Gemeenschappelijke informatiedienst (CIS)

De gemeenschappelijke informatiedienst (CIS) is een centrale informatiedienst die allerlei gegevens ter beschikbaar stelt met betrekking tot U-space in België. Daarbij horen o.a.: de grenzen van het U-spaceluchtruim, een lijst van gecertificeerde U-spacedienstverleners, aangrenzende U-spaceluchtruimen, relevante geografische UAS-zones en luchtruimbeperkingen. 
In België werd gekozen voor één gemeenschappelijke informatiedienst (single CISP), namelijk de luchtverkeersleider skeyes.

Contact

Contact Fields

FOD Mobiliteit en Vervoer
Directoraat-generaal Luchtvaart
Dienst Luchtruim
Vooruitgangstraat 56
1210 Brussel

E-mail: uspace@mobilit.fgov.be